sie 07 2024

Zastosowanie dachówek historycznych na elewacjach ceramicznych.

Dachówki historyczne na zabytkowych fasadach.
Podążając tropem za śladami dachówki historycznej znajdujemy przykłady zastosowania jej także do budowy, zdobienia, czy wykończenia elewacji obiektów zabytkowych. Jednym z najstarszych przykładów zastosowania ceramicznej dachówki historycznej na elewacji może być chociażby pochodząca z przełomu XI- XII wieku Cerkiew Borysa i Gleba na Kołoży w Grodnie. Wykonano tam elewację która ozdobiona została glazurowanymi dachówkami wachlarzowymi oraz okrągłymi i kwadratowymi płytkami ceramicznymi.

 

Fragment zabytkowej elewacji Cerkwii w Grodnie, źródło: „900 lat dachówki ceramicznej w Polsce” dr. Inż. Arch. Maciej Małachowicz (ilustracja nr 85., str.62)

Europa Zachodnia
Bardzo dużo przykładów ceramicznych elewacji wykonanych z dachówek znaleźć można w Niemczech. Realizacje projektów fasad przy użyciu dachówek historycznie było i jest do dzisiaj tam bardzo popularne. Szczególnym regionem gdzie możemy spotkać dachówki ceramiczne na wielu fasadach domów, kamienic czy na obiektach zabytkowych jest historyczne miasto Quedlinburg w centralnych Niemczech. Dominuje tam na dachach i elewacjach specyficzna esówka i karpiówka. Podobnie jak na południu Niemiec w regionie Bawarii gdzie zdecydowanie przeważa dachówka karpiówka widoczna w 3 najpopularniejszych wykrojach: półkolistym, segmentowym i sześciokątnym. Z kolei na zachodzie Niemiec chociażby w regionie Kolonii dominują dachy i elewacje obłożone łupkiem.

 

Fasada kamienicy obłożona dachówką ceramiczną Quedlinburg Niemcy fot. Tomasz Nieruchalski Heritage Roof Tiles

Elewacje ceramiczne jak i same dachy pokryte mogą być też dachówkami glazurowanymi. Klasycznym przykładem takiej realizacji może być austriacka konkatedra św. Szczepana w Wiedniu. Po wojnie w 1950 ukończono tam rewitalizację historycznego dachu i wykonana została ceramiczna elewacja szczytów świątyni z wielobarwnych dachówek glazurowanych.

 

Austria: Fragment fasady ceramicznej na katedrze św. Szczepana w Wiedniu fot. Tomasz Nieruchalski Heritage Roof Tiles

Polska – elewacje ceramiczne z dachówek historycznych
Prestiżowym przykładem realizacji elewacji ceramicznej przy użyciu karpiówek historycznych na rynku polskim jest zdecydowanie Dom Schwartza w Toruniu. Pochodząca z 1899 roku kamienica charakteryzuje się elewacją ceramiczną wykonaną przy użyciu dachówek karpiówek historycznych. W latach 2022/2023 obiekt przeszedł renowację. Przeprowadzono także między innymi rewitalizację elewacji. Na podstawie zachowanych pierwotnych dachówek zostały odtworzone przez polskiego producenta ceramiki architektonicznej hand made, karpiówki na elewację kamienicy. Lider w branży ceramiki do renowacji zabytków odtworzył 2 rodzaje karpiówek historycznych o wykroju club (półkolisty zredukowany) oraz wykrój rombowy. Dachówki o grubości 18 mm zostały wypalone tradycyjnie w kręgowych piecach Hoffmana w FCB Ceramika. Sprawdzona wcześniej w realizacjach wielu trudnych i ciekawych projektów renowacyjnych polska manufaktura Heritage Roof Tiles z Ostrzeszowa w Wielkopolsce po raz kolejny osiągnęła oczekiwane efekty produkując dachówkę karpiówkę historyczną o zróżnicowanej kolorystyce pasującej do czasookresu w jakim powstał budynek.

 

 

Odtworzone karpiówki historyczne i ich porównanie z wzorcem. Fot. Heritage Roof Tiles
Odtworzone karpiówki historyczne o wykroju rombowym w zestawieniu z wzorcem. Fot. Heritage Roof Tiles
Dom Schwartza w Toruniu, elewacja ceramiczna wykonana z karpiówek historycznych fot. Tomasz Nieruchalski Heritage Roof Tiles
Dom Schwartza w Toruniu, elewacja ceramiczna wykonana z karpiówek historycznych fot. Tomasz Nieruchalski Heritage Roof Tiles
Dom Schwartza w Toruniu, elewacja ceramiczna wykonana z karpiówek historycznych fot. Tomasz Nieruchalski Heritage Roof Tiles
Ręcznie robione gąsiory i karpiówka historyczna o wykroju rombowym oraz półkolista zredukowana fot. Tomasz Nieruchalski Heritage Roof Tiles

Historyczne dachówki stosowane na fasadach kiedyś, mają swoje odzwierciedlenie w dzisiejszych czasach. Ich funkcja, estetyka, i korzyści z użytkowania pozostają niezmienne, ale prestiż z posiadania, wyjątkowość i oryginalność czynią wentylowane elewacje ceramiczne luksusowymi, oryginalnymi i pożądanymi przez Inwestorów. Zderzenie rustykalnych dachówek ręcznie robionych z nowoczesnymi bryłami architektonicznymi czyni obiekty wyjątkowymi i niepowtarzalnymi oraz pond czasowymi.

 

Budynki mieszkalne w Wielkopolsce. Dachy i elewacje ceramiczne wykonane z dachówki ręcznie robionej Heritage Roof Tile Manor w kolorach Buff i Medium.
Dach elewacja ceramiczna z dachówki ręcznie formowanej Manor Medium Heritage Roof Tiles
Dachówka ręcznie formowana Heritage Roof Tiles w kolorze Buff na dachu i elewacji budynku mieszkalnego.